Click here for English
Francisco Baquerizo Racines (1993) onderzoekt hoe koloniale geschiedenissen doorwerken in het heden. Hij is daarbij geïnteresseerd in de tegenstelling centrum versus periferie, en hoe macht vanuit het centrum uitstraalt naar andere gebieden. In zijn video-installatie La Quema (del Planeta “B”) (2025), oftewel ‘de verbranding van planeet B’, verkent hij de koloniale fantasie van het bezetten en exploiteren van nieuwe gebieden. Het uitgangspunt voor dit werk is de stad waar de kunstenaar zelf opgegroeide: Guayaquil, Ecuador.
In 2024 was het precies 400 jaar geleden dat de Nassause vloot, een onderneming van de VOC en de Staten-Generaal, Guayaquil binnenviel, in brand stak en weer vertrok. Baquerizo Racines verbindt deze gebeurtenis met de Ecuadoriaanse traditie van het verbranden van año viejo-poppen. Gemaakt van papier en karton met uiteenlopende kapitalistische verschijningsvoren, van superhelden tot beroemdheden, worden deze poppen tijdens de jaarwisseling verbrand om af te rekenen met het oude jaar (año viejo) en het nieuwe in te luiden.
Voor zijn film vroeg Baquerizo Racines de kunstenaars Joshua Jurado en Diego Cuesta uit Guayaquil een año viejo-figuur te maken van De Amsterdam, een schip uit de Nassause vloot. We zien hoe het bonte schip door de straten van de havenstad naar de rivieroever wordt vervoerd, waar buurtbewoners het vervolgens samen verbranden als teken van weerbaarheid. Er zijn volop verwijzingen naar de actuele koloniale verhoudingen, inclusief het extractivisme, tussen Nederland en Ecuador. Nu gaat dat via multinationals als Shell in plaats van de VOC en via het drugsverkeer dat de Rotterdamse haven innig verbindt met die van Guayaquil.
Tekst: Milo Vermeire