Johannes Vermeerprijs 2023 naar Tania Kross

De Johannes Vermeerprijs 2023 is toegekend aan mezzosopraan Tania Kross. De jury, onder voorzitterschap van Marise Voskens, heeft haar unaniem voorgedragen. Kross ontvangt de prijs vanwege haar toonaangevende internationale zangcarrière en de vernieuwende wijze waarop zij opera breed toegankelijk maakt en een uiteenlopend publiek aanspreekt, verbindt en inspireert. De Nederlandse staatsprijs voor de kunsten, ingesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, wordt op maandag 20 november 2023 in Felix Meritis in Amsterdam uitgereikt door Gunay Uslu, staatssecretaris van Cultuur en Media.

Allure
De onafhankelijke jury heeft in haar afwegingen nadrukkelijk de uitzonderlijke artistieke kwaliteiten van de laureaat meegewogen, evenals het reeds opgebouwde oeuvre, de verdere ontwikkeling en de maatschappelijke dimensie. Winnaar Tania Kross kent een imposante internationale carrière op het gebied van opera en zang. De afgelopen vijfentwintig jaar vervulde zij glansrollen in tal van producties bij grote operahuizen en concertzalen in binnen- en buitenland. Kross ontving meerdere muziekprijzen, waaronder de Edison Publieksprijs, en schreef geschiedenis met de productie van de allereerste opera in het Papiaments Katibu di Shon.

Vernieuwend, en toegankelijk
De jury is onder de indruk van de wijze waarop Kross haar metier uitoefent en de vernieuwende manier waarop zij bruggen slaat en verbindt. Met haar artistieke kwaliteiten en liefde voor operamuziek weet zij keer op keer te ontroeren en te inspireren. Ook zet zij bredere kanalen in om haar muzikale doelen te bereiken. Door haar professionaliteit en aanstekelijke enthousiasme ontsluit zij een kunstvorm die ontoegankelijk leek voor een groot en hedendaags publiek. Daarover zegt de jury: ‘Met haar benadering van opera en klassieke muziek omarmt Tania Kross het genre in de volle breedte. Haar stem kent veel gezichten, van ingetogen tot uitbundig. Het gemak waarmee zij zich in die scala beweegt duidt op een diepe en zeer persoonlijke repertoirekennis. Een optreden van Kross valt op door de spontaniteit en intensiteit van haar vertolking. Daarmee geeft zij een heel eigen kleur aan haar vocale prestaties, en weet zij anderen te beroeren en mee te nemen in de verrassende en verrijkende wereld van de podiumkunsten.’

Verbinden, en doorgeven
Als gedreven ambassadeur voor operamuziek en, niet alleen, het klassieke repertoire deelt Tania Kross haar vakkennis en staat zij jong talent bij. De jury waardeert haar grote maatschappelijke betrokkenheid en de verbindende manier waarop zij zich hard maakt voor muziekeducatie. Met haar inzet voor Muziek Telt!, het Instrumentendepot en Stichting Leerorkest Nederland en Curaçao wil Kross ieder kind en iedere jongere de kans geven een muziekinstrument te leren bespelen, samen muziek te maken en spelenderwijs ook andere vaardigheden te ontwikkelen.
Samenvattend merkt de jury op: ‘Tania Kross is een begenadigd mezzosopraan, die met haar krachtige stem en expressie mensen weet te raken. Met een duidelijke drijfveer en een aanstekelijke liefde voor haar vak geeft zij haar passie door en nodigt zij vooral ook nieuwe generaties uit tot dromen en zelfontplooiing.’

Te zien
Ter gelegenheid van de uitreiking van de Johannes Vermeerprijs organiseert het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een presentatie op basis van het werk van de prijswinnaar in de OCW-etalage. De tentoonstellingsruimte bevindt zich direct naast de ingang van het ministerie aan de Rijnstraat 50 te Den Haag en is vrij toegankelijk. De presentatie over het werk van Tania Kross is te zien vanaf 20 november 2023 tot half maart 2024.