Op woensdag 17 november werd het Nederlandse Rietveldpaviljoen officieel overgedragen aan Estland voor de komende editie van de beeldende kunst Biënnale van Venetië. Om dit moment te markeren overhandigde Eelco van der Lingen een maquette van het Rietveldpaviljoen aan Maria Arusoo, directeur van het Estonian Centre for Contemporary Art (CCA). De overdracht is onderdeel van een breder bezoekersprogramma en uitwisseling tussen Nederland en Estland.
Voor het eerst sinds 1954 zal de Nederlandse inzending niet in het Rietveldpaviljoen in de prominente wijk Giardini te zien zijn, maar in de Chiesetta della Misericordia in de wijk Cannaregio. Nederland vertrekt voor één keer uit het Rietveldpaviljoen en stapt daarmee eenmalig van het hoofdpodium van het grootste internationale beeldende kunstevenement ter wereld. Hiermee wordt gebroken met een lange traditie. Het Mondriaan Fonds heeft het Nederlandse paviljoen aangeboden aan Estland om jongere naties welkom te heten in het centrum van de Biënnale. Estland neemt al sinds 1997 deel aan de Biënnale, maar omdat er in de Giardini geen paviljoens kunnen worden gebouwd, kunnen nieuwe landen normaal gesproken geen toegang krijgen.
De overdrachtsceremonie in Tallinn begon met een paneldiscussie getiteld: ‘Who’s representing whom at the Venice Biennale?’, over de uitwisseling tussen Nederland en Estland en hoe dit onze kijk op de biënnale en het paviljoensysteem kan beïnvloeden. De discussie, gemodereerd door Nadia Beard, redacteur van The Calvert Journal, werd gevoerd door Hendrik Folkerts (NL), conservator Internationale Hedendaagse Kunst bij Moderna Museet; Kati Ilves, curator van Tartu 2024 – Culturele Hoofdstad van Europ (EST); Eelco van der Lingen, directeur Mondriaan Fonds (NL); en Maria Arusoo, directeur van het Centrum voor Hedendaagse Kunst (CCA/EST).
Bij de overdracht sprak Eelco een paar woorden:
‘De overdracht van het paviljoen toont onze waardering voor Estland op het vlak van de beeldende kunsten en biedt Nederland tegelijkertijd de kans om uit onze comfortzone te stappen en te kijken welke vrijheid het ons oplevert als we buiten de muren van het paviljoen treden. Bovendien biedt de overdracht een mooie aanleiding om de kunstwerelden van de beider landen meer met elkaar in contact te brengen.’
De overdrachtsceremonie werd bijgewoond door Taaniel Raudsepp, een vertegenwoordiger van het ministerie van Cultuur van Estland, en plaatsvervangend ambassadeur van de Nederlandse ambassade in Estland, Iris de Groot.
Het bezoek aan Tallinn is onderdeel van een breder bezoekersprogramma. Volgende week zal een groep Estse kunstprofessionals en pers volgende week een wederzijdse reis naar Nederland maken om hedendaagse kunsttentoonstellingen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag te verkennen.
Nadere details van de Nederlandse en Estse inzendingen voor de biënnale van Venetië 2022 worden in december 2021 bekendgemaakt.