Sinds 2010 houdt Snejanka Mihaylova zich intensief bezig met taal en denksystemen die de scheiding tussen waarneming en verbeelding kunnen opheffen. In haar performances, vaak in de vorm van een voordracht, in seminars en publicaties stelt zij telkens de vraag hoe je kennis kunt ‘leven, ervaren en beleven’. In haar ‘performatieve ontmoetingen’ wil zij ruimte bieden aan het intuïtieve en rationele denken, aan het onzichtbare en zichtbare, en aan een ander soort bewustzijn.
Zo gaf zij in 2012 het seminar ‘Practical Training in Thinking’. In dialoog met de Sloveense filosoof Mladen Dolar verkende zij de grens tussen theoretisch denken en handelen. In 2011 verscheen haar even origineel als geestige Theatre of Thought, een ‘performance in de vorm van een boek of een boek in de vorm van een performance’ waarin Mihaylova het karakter van taal ontleedt. Aan de hand van nieuwe alfabetten visualiseert zij de mogelijkheden om de ruimte tussen een gedachte en de representatie ervan in een taalsysteem tastbaar te maken. Het eerste alfabet is gebaseerd op gebroken stukjes schaal van een ei, het symbool voor onschuld en vruchtbaarheid, en op de vraag ‘hoe een cirkel te doorbreken’. Het tweede alfabet is gebaseerd op een geometrische weergave van een kristal dat dankzij zijn onregelmatigheden op symmetrische wijze aangroeit. Voor het derde alfabet koos zij 676 kleurencombinaties gebaseerd op de kleuren van 26 vlinders, die ieder corresponderen met 26 letters; een schrijfwijze die geen vorm heeft maar bestaat uit kleurverloop, ‘in a state of becoming’, aldus de kunstenares.
De intieme performance Inner Stage laat zich niet zomaar herhalen in de immense hal van de Van Nelle fabriek. Een documentaire neerslag ervan zou evenmin de akoestische resonantie ervan kunnen evenaren. Ons resteert de verwondering over de poster, met op de achterzijde de eerste 16 bladzijden van de nieuwe publicatie waaraan Mihaylova nu werkt. Zij schrijft onder andere over de niet zichtbare ‘innerlijke dimensie’ van de performance en het belang van de ervaring voor de ontwikkeling van het bewustzijn. Met de verkoop van de gehele oplage hoopt Mihaylova de rest van de hoofdstukken te bekostigen.
Snejanka Mihaylova (1978, Sofia), woont en werkt in Sofia en Amsterdam
Tekst: Mirjam Westen, fragment uit Prospects & Concepts 2015, een uitgave van het Mondriaan Fonds.