Suzanne Posthumus

De film ‘iObject: RiHannah’ (2016-‘18) van Suzanne Posthumus (1987) neemt je mee terug in de tijd naar het laatste werk gemaakt door Marcel Duchamp: Étant Donnés (1946-‘66). Dit werk bestaat uit een deur met een kijkgat waar doorheen je een naakte vrouw met haar benen gespreid in een landschap ziet liggen. Iets meer dan tien jaar later maakte de feministische kunstenares Hannah Wilke een kritiek op dit werk, getiteld ‘I Object: Memoirs of a Sugargiver’ (1977-‘78). Dit werk bestaat uit twee naaktfoto’s van de kunstenares in dezelfde positie als het vrouwelijk naakt in Duchamps werk. Wilke gebruikte een strategie van zelfobjectivering om het geërotiseerde vrouwelijke lichaam terug te winnen uit het exclusieve domein van het mannelijke verlangen. Wat betekent het om deze twee werken opnieuw te bekijken in 2018, in een tijd waarin het vrouwelijk lichaam als lustobject niet meer alleen ten prooi valt aan de ‘male gaze’ maar aan een nieuw soort gedemocratiseerde blik? Technologische ontwikkelingen op het gebied van smartphones en interactieve zogenaamde social media hebben een selfie-cultuur tot stand gebracht waarin vrouwen op grotere schaal dan ooit tevoren hun eigen imago creëren, gebruiken en soms zelfs exploiteren. Zelf zegt Posthumus hierover: “Als participant van deze cultuur ben ik zelf vaak de dader én het slachtoffer van mijn online gebruik/misbruik. En in plaats van trots mijn bezwaar kenbaar te maken met de uitroep ‘I Object’ onderga ik achteloos mijn lot als een product van het Apple-tijdperk: een ‘iObject’”. (SH)