Tresoar ontvangt samen met vier musea in Friesland, Museum Dr8888, Museum Heerenveen, Museum Opsterlân en Museum Sorgdrager een bijdrage voor het samenwerkingsproject Kunst in Opdracht, kunst en gemeenschap Friesland, gericht op de versterking van de relatie tussen het museum, de lokale gemeenschap en kunst in de openbare ruimte.
Thema’s: collectiebeleid, publieksbereik, wetenschap, zichtbaarheid
Deelnemende partijen: Tresoar, Museum Dr8888, Museum Heerenveen, Museum Opsterlân en Museum Sorgdrager
Bijdrage Mondriaan Fonds: €145.000
ERVARINGEN BIJ SAMENWERKEN:
Meer maatschappelijke relevantie door multidisciplinair werken
Kunst in de openbare ruimte is nog geen werkterrein van musea. Tresoar wil daar met het project Kunst in Opdracht, kunst en gemeenschap Friesland verandering in brengen. Directeur Bert Looper: “Kunst in de openbare ruimte heeft een verhaal nodig.”
(tekst Edo Dijksterhuis)
Wat was de aanleiding voor dit project?
“We zijn al een tijdje bezig met de beelden van Jaap van der Meij (1923-1999), waarvan er 61 in de gemeenten staan van Museum Dr8888, Museum Heerenveen, Museum Opsterlân en Museum Sorgdrager. Ze zijn vaak verwaarloosd, zowel materieel als geestelijk – omwonenden weten niet meer wat ze betekenen. Zoals Aardschotel in Ureterp, dat jarenlang als plantenbak werd gebruikt. Het verhaal van het beeld, over de UFO-hype die begin jaren zeventig in de regio heerste, was letterlijk begraven. Dat hebben we weer zichtbaar gemaakt.
Toen bedachten we dat het werk van Jan van der Meij eigenlijk een mooie pilot zou zijn voor een groter, landelijk project. Een project over het functioneren van kunst in de openbare ruimte, de onderhoudsproblematiek, eigenaarschap en vandalisme.”
Hoe wordt die vertaalslag gemaakt?
“Onder andere door er onderzoek bij te betrekken. We werken samen met studenten en docenten van de Gerrit Rietveld Academie en het lectoraat Art & Public Space van de Hanzehogeschool. De Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed (RCE) zorgt ervoor dat het onderwerp in 2017 landelijk op de agenda komt.”
Hoe worden de bevindingen gedeeld?
“Begin 2016 hebben we bij de RCE in Amersfoort een congres georganiseerd met de inbreng van wetenschappers en beleidsmakers. Volgend jaar komt er een tentoonstelling in Heerenveen, Drachten, Gorredijk, Leeuwarden en op Ameland. Die wordt begeleid door een publicatie en een reisgids. Verder is er een lezingencyclus en wordt er een documentaire gemaakt. We sluiten het project af met een slotsymposium.”
Welke lessen zijn te trekken?
“Door multidisciplinair te werken konden we het project samen naar een hoger niveau tillen. Zo heeft het meer maatschappelijke relevantie gekregen. Dat was niet gelukt als we het puur kunsthistorisch hadden aangepakt.”
Wat is de betekenis van het project voor Friesland?
“Het besef heeft postgevat dat we vanuit de regio een belangrijk nationaal of zelfs internationaal thema kunnen agenderen. Zeker met het oog op Leeuwarden Culturele hoofdstad 2018 zijn de ambities gegroeid. We kunnen alles wat Fries is betrekken op Europa en zo bijdragen aan een breder debat.”