Click here for English
In tijden waarin er meer muren in de wereld worden opgetrokken dan afgebroken verkent Michal Kruger (1994) de (schijn)veiligheid en nostalgie die gepaard gaat met stenen barricades. Daarbij is hij als witte Zuid-Afrikaan specifiek geïnteresseerd in de zogeheten ‘laer’ of wagenburcht. Als vroeger in Zuid-Afrika een karavaan van witte Afrikaners met ossenwagens plots aangevallen werd, vormden de wagens snel een cirkel als een provisorisch fort. Op de boerderij van Krugers grootvader is een ronde stenen muur te vinden als overblijfsel van dit fenomeen. Deze stenen afspiegeling werd door Krugers familie voornamelijk gebruikt als plek om samen te komen en te koken.
Kruger voelt een zekere nostalgie bij deze stenen omdat ze onderdeel zijn van diens familiegeschiedenis maar erkent tegelijkertijd de duistere ondertoon. Het werk Sunset Wall (2022) lijkt op het eerste gezicht dan ook een baken van warmte. Kruger: “De zon reflecteerde altijd prachtig op die muur bij mijn grootvader”. Maar als je goed kijkt dan zie je dat de kunstenaar zijn eigen trots en nostalgie bekritiseert. De context van koloniale geschiedenis en apartheid kruipt naar boven in de details van het werk.
De huiselijke omgeving van witte Afrikaners wordt soms nog steeds als een metaforische wagenburcht gezien. Kruger: “Dit soort oude muren zijn er nog steeds in nieuwe vormen. Veel witte Zuid-Afrikanen leven vandaag in gesloten gemeenschappen met hoge hekken om zichzelf te isoleren.” De spanning tussen de bijna naïeve vrolijkheid van het werk contrasteert hard met de context. Zo weet Kruger genuanceerde (zelf)kritiek te leveren via paden van nostalgie, warme kleuren en ongemakkelijkheid.
Tekst: Milo Vermeire