Ik heb Kunstgeschiedenis en archeologie gestudeerd aan de Universiteit Leiden en hoopte daar af te studeren op muziekvideo’s. Ondanks dat mijn initiële scriptievoorstel werd afgewezen is de interesse in de verweving van populaire cultuur en beeldende kunst een leidraad in mijn loopbaan en artistieke voorkeuren gebleven. Een belangrijke aanmoediging voor mij was de expositie I-pod Killed the Videostar (2006, curatoren Ken Pratt & Boris van Berkum) in MAMA, platform voor visuele cultuur en jong talent. Als jonge kunstprofessional, op dat moment werkzaam bij Kunstinstituut Melly, signaleerde deze tentoonstelling mij dat mijn interesses ertoe deden. Het sterkte mij in de overtuiging dat populaire cultuur evengoed een invloedrijke positie in de beeldende kunst kan innemen. In de afgelopen zeven jaar heb ik zelf het genoegen gehad als directeur leiding te geven aan MAMA (maart 2015- maart 2022). Die eerste ontmoeting met MAMA in 2006 gaf ook vorm aan mijn visie voor de plek: een platform te faciliteren voor jonge en nieuwe makers, juist als bepaalde thema’s of vormen nog niet gangbaar of serieus genoeg worden geacht.
Ik begon mijn loopbaan op het secretariaat van Kunstinstituut Melly (toen nog Witte de With) en kon mij vanuit die rol door ontwikkelen. Ik vervulde allerlei rollen, van communicatiemedewerker tot persoonlijk assistent van de directeur en projectleider van de eerste edities van de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek en het samenwerkingsproject Shared Space met TENT Rotterdam, en bouwde daarmee zowel praktische, beleidsmatige en artistieke ervaring op. Parallel hieraan werd ik actief als recensent en schrijver wat hielp mijn inhoudelijke visie en stem te ontwikkelen tijdens mijn vroege loopbaan. Ik publiceerde toen onder meer voor Tubelight, 8weekly, Den Haag Centraal en Kunstbeeld en enkele kunstenaarspublicaties.
Ik heb voornamelijk voor en met presentatie-instellingen gewerkt; na Kunstinsituut Melly werkte ik voor de Appel arts centre, achtereenvolgens als coördinator van het Curatorial Programme en het Gallerist Programme (2010 – 2015), ik was artistiek directeur van Nieuwe Vide (februari 2014 – april 2015), of op projectbasis (binnen en buiten MAMA) onder meer met Stroom, Kunstpodium T, Kunsthuis SYB. Ik vind dit fijnmazige netwerk aan instellingen die zich uitdrukkelijk richten op het experiment, de productie en presentatie van hedendaagse kunst en daarmee ook talentontwikkeling een onmisbare schakel in het culturele ecosysteem en zet mij daar voor in als bestuurslid van belangenvereniging De Zaak Nu.
Mijn artistieke voorkeuren liggen nog altijd bij kunstpraktijken die de grens met massa- of populaire cultuur opzoeken. Ik ben geïnteresseerd in ‘camp’ strategieën die erin slagen traditionele noties van goede en slechte smaak op hun kop te zetten en gelaagde ideeën samen te brengen in een esthetiek die doorgaans als plat of over the top wordt weggezet. Deze herwaardering voor zogenaamde lage cultuur is een van de terreinen waar vragen over toebehoren, insiders en misfits continu opnieuw worden afgetast en wat blijvend belangrijke maatschappelijke vragen zijn.
Nathalie Hartjes over mentorschap
Het kunstenaarschap is een unieke professie, die in de kern van makers eist persoonlijk en authentiek te zijn. Dit vergt kwetsbaarheid en moed. Terwijl je je praktijk en loopbaan ontwikkelt word je continu geconfronteerd met vragen waar je zelf naar toe wilt en op welke manier dat kan landen in het (Nederlandse) kunstenveld. Hoe werkt dat systeem en welke plaats is daar voor jouw werk? Soms voelt dat als een keurslijf, waarin instellingen, fondsen, galeries of andere partijen naar iets op zoek zijn waar je je naar moet voegen, die haaks staat op dat verlangen naar authenticiteit.
Het is belangrijk te vertrouwen op je onderbuik, die zogenaamde intuïtie, maar daar dan ook de woorden en het bijpassend referentiekader bij te vinden. Intuïtie is namelijk nooit willekeurig, maar wordt opgebouwd aan de hand van (geleefde) kennis en ervaring en de oorsprong hiervan ontdekken en herkennen is een waardevolle gids wanneer je stappen neemt naar toekomstige projecten, partners, onderzoeksonderwerpen.
Mijn opvatting van het mentorschap is ongebreidelde nieuwsgierigheid naar jouw referentiekader en inspiratiebronnen. Samen uitpluizen wat de kerngedachten zijn achter jouw keuzen; waar sta je in het leven, op welke manier verbeeldt je werk je persoonlijke ideologie en missie; nadenken over je positionering, met wie werk je samen, waar en waarom; welke stippen heb je op de horizon en hoe verhouden die zich tot waar je nu mee bezig bent; hoe geef je jouw kunstenaarschap vorm op een manier die ook goed is voor je welzijn? Ik ben van mening dat het artistieke altijd moet prevaleren, maar om dat houdbaar te maken het ook noodzakelijk is strategische keuzes te maken.
Ik denk graag mee, ben iemand die vanuit mijn enthousiasme ideeën en suggesties aandraagt, maar altijd nadrukkelijk het gesprek weer terug bent naar wat jij wil.
Uiteindelijk gaat het om een samenkomst, het trouwen van, je artistieke doelen, met een bewustzijn van het maatschappelijke en beleidsmatige landschap om je geen, zodat het geen beperking vormt, maar dat je je weg erin kan vinden. Niet alles is mogelijk, maar juist daar waar ambities en realiteit met elkaar botsen kan het knetteren en uit die vonken ontstaan mooie dingen.