Noor Mertens: Hoe kwam je tot het besluit om Fake therapy en Political therapy te ontwikkelen, hoe is dat begonnen?
Valentina Desideri: Ik heb een achtergrond in moderne dans, waar het lichaam, gewaarwordingen en beelden een primaire bron van onderzoek en kennis zijn, al zijn ze uiteindelijk meestal niet te zien, omdat datgene wat ze opleveren in een performance terechtkomt, die als enige zichtbare deel van het werk overblijft. Maar mij heeft het gebruik van gewaarwording, aanraking, beeld en beweging altijd helpen nadenken, en ik zie het als een werk op zichzelf.
In 2010 nam ik deel aan een grote bijeenkomst van dertig kunstenaars in Hamburg, waar ik voorstelde dat we een uur per dag zouden uittrekken om elkaar te genezen, zonder te weten hoe dat moest. De enige instructie was dat iedereen alles moest vergeten wat hij al over genezen of lichamen wist om er in plaats daarvan mee om te gaan als onbekende objecten. Ik vroeg iedereen om niet vanuit de wil, maar vanuit de intentie te werken. Dus ik stelde voor dat we niet zouden kijken naar wat er mis was met de persoon voor ons om ons vervolgens te concentreren op het verhelpen daarvan – wat volgens mij is wat de wil doet – maar de intentie zouden hebben de andere persoon te genezen. En met intentie bedoelde ik dat wat we ook deden genezen zou ZIJN. Dus door genezen te ‘doen’ komen we erachter wat genezen is en kan zijn. Na elke sessie vroeg ik iedereen wat ze concreet deden en ik maakte van al hun antwoorden de instructies die nu op de Fake therapy-kaarten staan. Op de kaarten kunnen dingen staan als ‘leg je hand gewoon ergens’ tot ‘geef je partner onvoorwaardelijke liefde’.
Noor Mertens: Waarom besloot je een onderscheid aan te brengen tussen Fake therapy en Political therapy?
Valentina Desideri: Political therapy ontwikkelde zich een jaar later, toen ik het met een vriend over politiek had. Hij had een politiek probleem en ik opperde dat hij zijn probleem te lijf kon gaan met Fake therapy. Dus ik stelde hem voor te gaan liggen en de vraag te belichamen, zodat ik de vraag kon behandelen door zijn lichaam te behandelen. Concreet betekent dat gewoon dat je tijdens de behandeling niet te hard over de vraag moet nadenken, maar je aandacht moet richten op wat je voelt of denkt of droomt en je voor moet stellen dat het allemaal mogelijke aanwijzingen of antwoorden op je vraag zijn. Daarna hadden we een geweldig gesprek, waarbij we compleet andere termen gebruikten en ons echt overgaven aan speculatie en fictie in plaats van enkel onze standpunten te bediscussiëren en te beoordelen welke meer of minder steekhoudend zijn. Ik besloot dat dit mijn manier zou worden om de politiek te bestuderen, door dit soort gesprekken te hebben met mensen en dat nam geleidelijk de vorm aan van Political therapy. Dus als ik nu politieke therapie beoefen, formuleren we eerst het probleem waar die persoon mee zit als een vraag waar we allebei over willen nadenken en dan behandel ik de vraag in stilte met de kaarten. Daarna vraag ik naar zijn ervaring en noteer ik op een stuk papier alle gewaarwordingen, termen en beschrijvingen die we gebruiken en verweef die dan weer in de vraag; op die manier brengen we zaken geleidelijk in kaart en betreden we het terrein van de speculatie.
Fragment uit Prospects & Concepts 2016, een uitgave van het Mondriaan Fonds. Interview: Noor Mertens.
Valentina Desideri (1982, Rome, Italië) woont en werkt in Amsterdam en St. Erme-Outre-et-Ramecourt in Frankrijk.